Ο όρος Βιοφιλία ή ακριβέστερα Biophilia hypothesis (BET) υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι έχουμε έμφυτη την τάση να συνδέονται με τη φύση και άλλες μορφές ζωής. Ο όρος χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον φιλόσοφο και κοινωνιολόγο Έριχ Φρομ το 1964 με τον οποίο πλαισίωσε τον προσανατολισμό του ανθρώπου να έλκεται από οτιδήποτε έμβιο. Έπειτα ο βιολόγος Edward O. Wilson χρησιμοποίησε και διέδωσε τον όρο βιοφιλία με το βιβλίο του Biophilia όπου ορίζει τη βιοφιλία ως “την επιθυμία σύνδεσης με άλλες μορφές ζωής”. Έκτοτε ο όρος χρησιμοποιήθηκε σε πολλούς διαφορετικούς κλάδους με σκοπό την ανάπτυξη του “πράσινου” ως αντίληψη και ως εφαρμογή.

Στην αρχιτεκτονική και την αρχιτεκτονική τοπίου αναπτύχθηκε ο όρος Βιοφιλικός σχεδιασμός (Biophilic design). Πρόκειται για μια στρατηγική βιώσιμου σχεδιασμού (sustainable design strategy) που ενδυναμώνει και προωθεί την επανασύνδεση των ανθρώπων με το φυσικό περιβάλλον. Ο βιοφιλικός σχεδιασμός υιοθετεί αυτή την έννοια δημιουργώντας χώρους που ωφελούν τους ανθρώπους. Είναι ένα αρχιτεκτονικό πλαίσιο που μας βοηθά να επανασυνδέσουμε τους χώρους με τα οφέλη και τα θετικά συναισθήματα που μας φέρνει η φύση. Έτσι, με την σωστή και ορθολογική ενσωμάτωση φυσικού φυτικού υλικού στο σχεδιασμό του χώρου, οι χρήστες έχουν το προνόμιο να απολαμβάνουν την ομορφιά της φύσης και τα πολλαπλά ψυχολογικά οφέλη του βιοφιλικού σχεδιασμού.

Οι αναλογίες του βιοφιλικού σχεδιασμού εντοπίζονται στα φυσικά υλικά, τα γήινα χρώματα, τα νατουραλιστικά σχήματα, τις ανεπιτήδευτες ακολουθίες και τα μοτίβα που συναντούμε στη φύση. Η Αρχιτεκτονική τοπίου είναι η επιστήμη που εφαρμόζει τον βιοφιλικό σχεδιασμό μέσω της ποικιλομορφίας των υλικών, της φυσικής κίνησης και των πολυαισθητηριακών αλληλεπιδράσεων.

Οι βασικοί πυλώνες ενός βιοφιλικού σχεδιασμού είναι:

1. Η οπτική σύνδεση με τη φύση, τα στοιχεία της και τις φυσικές διαδικασίες της

2. Τα ακουστικά, απτικά ή οσφρητικά ερεθίσματα που θυμίζουν στοχευμένα φυσικά στοιχεία

3. Η θερμοκρασία και η μεταβλητότητα ροής καθαρού φιλτραρισμένου αέρα, που μιμείται φυσικά περιβάλλοντα

4. Η παρουσία νερού, που ενισχύει την εμπειρία μέσα από την παρατήρηση και την ακοή

5. Το διάχυτο φυσικό φως στο χώρο

Οι τρόποι εφαρμογής ενός βιοφιλικού σχεδιασμού είναι:

1. Η αξιοποίηση του φυσικού φωτισμού και η μετατροπή του τεχνητού φωτισμού με βάση τον φυσικό

2. Η παρουσία φυσικών φυτών στον χώρο, κάθετων κήπων ή φυτεμένων δωμάτων

3. Χρήση γήινων αποχρώσεων, υφών και διατάξεων

4. Χρήση φυσικών ή ελάχιστα επεξεργασμένων υλικών

5. Εναλλαγές έντασης ροής, θερμοκρασίας και υγρασίας αέρα

Η ένταξη των φυσικών στοιχείων στον σχεδιασμό είναι μια επιλογή που θα πρέπει να απασχολήσει τον επαγγελματία σχεδιαστή, αρχιτέκτονα και αρχιτέκτονα τοπίου. Σκοπός είναι η ενίσχυση των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, οικιστικών ή επαγγελματικών με φυσικά στοιχεία και οικολογικά υλικά καλλιεργώντας οικολογική συνείδηση και εξυγιαίνοντας το περιβάλλον.